Contribuyentes

Seguidores

Con la tecnología de Blogger.
RSS

MADDALEN SARIA

Errenterira bisita

Gure herria Errenteria,
polita eta dibertigarria.
Etor zaitez ikustera,
eta bisita bat egitera.

Alde zaharrean,
alkatea dago udaletxean.
Eta Beraungo parkean,
umeak daude jolasean.

Madalenetan jendeak
ondo pasatzen du jaietan.
Uztailaren 21ean,
alkateak jaien sarrera ematen du udaletxean.

Maiatzean merkatu zaharrean,
eskulangintza azoka ospatzen da bizilagunen artean.
Gure lurraldea da menditsua
eta hemen bizitzen dena zoriontsua.

Jendeak egiten du otordua,
San Markoseko gotorlekuan.
Eta Listorretan jendeak
egun-pasa egiten du lagun artean.

Gure herria Errenteria,
polita eta dibertigarria.
Espero dugu zure gustokoa izatea,
eta berriro gurekin etortzea.

Txupi Txatxi 2000

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

Benjamin Franklin

Benjamin  Franklin

Benjamin Franklin fue politico, cientifico e inventor en su época. Pero lo mas inportante es que fue un padre fundador de los  E.E. U.U. de America.

Nació en los Estados Unidos, concretamente en Boston, un buen dia en 17 de abril de 1706. En su familia el era el quinceavo hermano de 17. Su padre se llamaba Josiah Franklin, a la vez su madre tenia el nombre de Abiah Folger. Esta fue la segunda esposa de su padre.

Para seguir, contaré algunos datos de su niñez. Sus primeras insctrucciones se las dio South Grammar School  asta los 10 años. Después ayudó a su padre trabajando en una fábrica en la que se fabricaban velas y jabones. De seguido, tuvo otros muchos oficios (marinero, carpintero, albañil, tornero,...).
A los 12 años, trabajo como aprendiz en la imprenta de su hermano. Por enseñanzas del cual escribió dos poesias, " The light house tragedia" y "A song of the marinel", cuando fue apresado por el pirata Edwar Teach. Tambien conocido como Barbanegra.

Por las dichosas criticas de su padre ese género dejó. Cuando tenia 15 años, trabajo en New England Courant el que entonces era periodico de su hermano. El cual era considerado como primer periódico independiente en Colonias Britanicas, hay escribió sus primeros articulos con el tono crítico de época. En 1723 se fue a vivir a Philadelphia, pero al año siguiente viajó a Inglaterra a trabajar en la inprenta Palmer y terminar su formación como inpresor. Su "hobby" en su juventud fue la poesía.

En once de octubre de 1726 volvió a Philadelphia. Trabajó como hombre de acministración en Denham. En 1727, al recuperarse de una pleuritis, co-fundó el club intelectual Junto, al año siguiente, se hizo socio en la imprenta Meredith la cual era su propia imprenta. En septiembre de 1729 compro el periódico La Gaceta de Pensilvania, el cual publicó hasta el año 1748. Además participó en la emisión del papel de moneda en Colonias Britanicas de América, en realidad, Benjamin no solo participó sino que fue el encargado.

En 1730 se caso con Deborah Read y tuvieron tres hijos: William (1731), Francis (1733) y Sarah (1743). Benjamin en su madurez fue fanático de la escritura del periódico y en 1752 inventó el pararrayos.

Su último año de vida lo pasó encamado, enfermo, nuevamente de pleuritis. Pero en esa última temporada no dejo atrás sus actividades políticas. Al final murió de su grave enfermedad en 17 de abril de 1790, a la edad 84 años.

Alaitz Gutiérrez Jauregi     (Biografia de Benjamin Franklin traducida a español)

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

BENJAMIN  FRANKLIN 

Benjamin Franklin politikaria, zientzialaria eta  asmatzailea izan zen bere garaian. Baina inportateena izan zen, A.E.B-etako aita sortzaileen bat izan zela.
                                  
-Estatu Batuetan jaio zen, zeazki Bostonen , 1.706-ko apirilaren 17an.
Bere familian, 17 anai ziren, bera 15.a zen. Aita  
Josiah Franklin zuen eta ama berriz, Abiah Folger. Bere ama, bere aitaren bigarren emaztea izan zen.-

-Jarraitzeko, bere haurtzaroan gertatutako gauza batzuk eskainiko dizkizuegu. Bere lehenengo ikasketak South Gramma School-en egin zituen 10 urte arte. Geroago, bere aita laguntzen lan egin zuen xaboiak eta kandelak egiten zituzten fabrika batean.
Ondoren, beste ofizio batzuk izan zituen ( marinela, arotza, igeltseroa eta tonerua).-
12 urteetara, ikastuna bezala lan egiten hasi zen bere anaiaren inprentan. Bere anaiaren adierazpen haietatik idatzi zituen bi olerki, “The light house tragedia” eta “A song of the marinel” , apresatu zenean Edwar Teach piratagatik. Barbanegra bezala ere ezagutua.

Bere aitaren kritikagatik genero hori utzi zuen. 15 urte zituenean, bere  anaiaren New England Courant egunkarian, konsideratua lehenengo egunkari independientea kolonia Britaniarretan,idatzi zituen bere lehenengo egunkari artikuluak, garaiko tonu kritikoarekin.
-1723-an, Philadelphiara joan zen bizitzera, bainan, urrengo urtean, Ingalaterrara bidaiatu zuen, Palmer inprentan inpresorea bezala, bere formazioa bukatzeko. Bere zaletasuna gaztaroan poesia zen.-

1726. urteko urriaren 11an Philadelphiara bueltatu zen. Akministrazio-gizon bezala lan egin zuen Denhamen. 1727. urtean, pleuritis batetik errekuperatzean, Junto klub, intelektual talde bat, sortu zuen eta urrengo urtean, sozio bezala ezarritu zen Meredith inprentan, bere propioa zen inprentan. -1729. urteko irailean La Gaceta de Pensilvania egunkaria erosi zuen, 1748. urtera arte argitaratu zuena. Gainera, Ameriketako kolonia Britaniarren txanpon paperaren emisioaren arduraduna izan zen.-
-1730. urtean Deborah Read-ekin ezkondu zen eta hiru seme-alaba izan zituzten: William (1731), Francis (1733) eta Sarah (1743). Benjamin bere helduaroan egunkari idatziaren zalea izan zen eta 1752-an tximistorratza asmatu zuen.-
       Konparatu, oso desberdinak dira.

Bere bizitzaren azken urte guztia, ohean eman zuen, gaixo, berriro, pleuritis-ekin. Baina epealdi artan, bere aktibitate politikoak ez zituen beste aldera utzi. Azkenean bere gaixotasunarengatik, 1790. urtean hil zen, apirilaren 17an 84 urte zituela.



               TXIMISTORRATZA
-1752. urtean, XVII. mendean, Benjamin Franklin Estatubatuarrak  asmatu zuen tximista erakartzeko lehen mekanismoa, ``Tximistorratza´´ izenez ere ezagututako tresna, fenomeno elektrikoak ikertzen zebilela.-
Tximistorratzak, tximistak erakartzeko erabiltzen dira. Tximistak erakartzen dituenean lur azpira bidaltzen ditu kable batetik eta horrela, inguruetan, tximistak ez du kalte handirik egiten.

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

MAKINA SINPLEAK ETA KONPLEXUAK

MAKINA SIMPLEAK

*Polea

*Kulunka

*Plano makurtua

*Malgukia



*Ziria                                                               

*Mailua                                                        

*Torlojua                                                       

*Pintza

*Pila                                                

*Gurpila



MAKINA KONPLEXUAK

*Kotxea

*Mugikorra

*Bideo-jokoak

*Garbigailua                               

*Ordenagailua

*Arbela dijitala

*Altabozak

*Eguzki plakak

*Sateliteakç

*Hegazkina

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

ARAGOI

#ARAGON (ARAGOI)
Aragoi edo Aragón, Espainiako laugarren elkarte autonomo handiena da. Bere banderak marrak horizontalak ditu eta gorria eta horia da. Bere harmarria berriz banatuta dago lau marrazkitan eta koroia bat du goialdean.  

Kokapenari dagokionez Espainiako ipar ekialdean dago eta bere mugak,  hegoaldetik Castilla la Mancha eta Comunitat Valenciana, mendebaldetik, La Rioja, Nafarroa eta Castilla León, iparraldetik Frantzia eta ekialdetik Cataluña ditu.

- Zaragoza (hiriburua) (Zaragoza) 647.373 biztanle.
- Huesca (Huesca) 48.530 biztanle.
- Teruel (Teruel) 33.238 biztanle.
- Calatayud (Zaragoza) 20.263 biztanle.
- Ejea de los Caballeros (Zaragoza) 16.241 biztanle.
- Monzón (Huesca) 15.806 biztanle.
- Barbastro (Huesca) 15.778 biztanle.
- Alcañíz (Teruel) 15.130 biztanle.


Biztanleriari dagokionez Aragoik 1.345.419 biztanle ditu. Hedadura 47.650km2-koa da eta dentsitatea 28,2 biztanle km2koa da.



Pirineoak daude eta zati handi bat hartzen dute, han oso ezaguna den mendi bat Monte Perdido da . Zaragozako probintzian oso inportantea da Moncayo de Aragón. Huescan Desierto de los Monegros dago.


Hidrografiari buruz hitz egiten badugu, Aragoik ez du kostarik. Ebro ibaia da Aragoi-en ezagunena eta hara isuritzen diren ibai inportanteenak dira, batez-beste: Jalón eta Gállego ibaiak.


Klimari buruz, hiru klima mota desberdin daude: mendiko klima, estepakoa, eta klima kontinentala dira.


Aragoien industria da nagusi. Jende kopuru gehienak bigarren sektorean egiten du lan. Baina Zaragozan ere jende askok hirugarrenean egiten du lan, Zaragoza oso handia denez jenden askok hirugarren sektorean egiten du lan: autobus gidariak, taxistak, etab.




Historiari buruz hitz egingo dugu. Erromatar garaiean Cesar Augusto enperadoreak eraiki zuen Zaragoza, bere izen orijinala Caesa Augusta zen. Mendeak pasa ziren eta Zaragoza bihurtu zen ipar musulmanen erreinua, La Aljaferia bezala ezagutua. …


Kulturataz hitz egiten badugu, Aragoien hitz egiten den hizkuntza Gaztelania da.
Han oso famatuak dira Pilarreko jaiak, Pilar eguna urriaren 12a da eta egun hartan jande guztia du festa Espainiako patroia delako. Baina ezin gara aztu San Jorge egunagatik apirilaren 23an, Aragoi-ren patroia delako eta liburu bat eta larrosa bat oparitzen direlako. San Jorge eguna Liburuaren eguna bezala ere ezagutzen da.
Gastronomiari dagokionez Ternascoa, Migak, Longaniza  del norte de Graus, Jamon de Teruel , cebolla de fuentes del Ebro eta vino de Cariñena oso ezagunak dira.

Monumentuei dagokienez Pilarica (IX. urtean eraikita eta barroko estilokoa dena) eta Puente de Piedra oso ezagunak dira, azken hau 1401. urtean hasi zen eraikitzen Ebroaren beste aldera iristeko eta 1440. urtean bukatu zuten, 1963. urtean uholde batek zati bat eraman zuen, bi hauek Zaragozan daude.













Pertsonaia famatuei dagozkienez:
-Fernando el catolico, Aragoi-ren erregea izan zen XV. mendean, Isabel la catolicarekin ezkondu zen eta gaur egungo Espainia eraiki zuten.
 -Miguel Servet, mediku famatu bat izan zen, odolaren zirkulazioa ikertu zuen  XVI. mendean eta sutera eraman zuten beraren ideiengatik.
-Agustina de Aragón, Napoleón-ren aurka borrokatu zuen XVIII. mendearen bukaeran eta  XIX. mendearen hasieran.
-Clara Campoamor, emakumeen giza eskubideengatik borrokatu zuen XIX. mendean.







Aragoiren lehendakaria, Maria Fernanda Rudi da eta haren partidu politikoa PP-a da.

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS